Den Dam

Den Dam is een monumentaal landhuis in de Gelderse plaats Eefde. Den Dam was eertijds een van de 36 erkende havezaten in het kwartier Zutphen.

Op de plaats van het huidige gebouw heeft een eerder – waarschijnlijk tijdens de Tachtigjarige Oorlog verwoest- bouwwerk gestaan. In 1599 liet Gerlach van der Capellen een nieuw huis op deze plaats bouwen. Het jaartal 1599 en de namen van Gerlach van der Capellen en zijn echtgenote Judith Ripperda zijn te vinden op de bewaard gebleven wapenstenen. In 1765 werd het huis ingrijpend verbouwd en kreeg het gebouw een classicistisch uiterlijk. In 1875 werd het huis aan de binnenzijde verbouwd en in 1938 werd er aan de oostzijde een aanbouw gerealiseerd. Sinds 1937 is het huis eigendom van leden van de familie Bosch van Rosenthal. In 2015 verleende de gemeente Lochem toestemming om het huis te verbouwen en geschikt te maken voor bewoning in vijf appartementen.

De kern van de aanleg van de historische tuin- en parkaanleg bestaat uit drie eilanden, waarvan het vierkante, omgrachte terrein met het huis het oudste element vormt (zie kaart 1702). In de derde kwart van de achttiende eeuw is de omgrachting uitgebreid met een vijfhoekig terrein, en ten oosten daarvan met een langwerpig weiland. Het eiland wordt aan de noordzijde ontsloten middels een houten brug waarop een houten spijlenhek voorzien van een ijzeren puntrand aan de bovenzijde. Rond de verfraaide buitengracht, die ten dele is verbreed, een strook loofbos met een rondgaande slingerende eikenlaan. Vanaf de laan wisselende zichten op het huis en omringende omgeving. Aan deze eenvoudige aanleg in landschapsstijl (zie kaart 1810), ligt, zover bekend, geen duidelijk ontwerp ten grondslag. Voor het huis ligt een ovaal perk gestoffeerd met solitairen en boomgroepen. Links daarvan een recent herstelde komvormige vijver. Vanaf het huis loopt een zichtlijn naar een weiland waarin een dijklichaam, waarop thans (1997) een dubbele laan op aan is geplant die als zichtlaan fungeert. Deze laan staat aangegeven op de kaarten uit 1778/1779 en uit 1807. Oorspronkelijk werd het de buitenplaats aan de westzijde ontsloten (laan thans nog aanwezig), doch in de derde kwart van de achttiende eeuw werd het goed aan de oostzijde toegankelijk gemaakt, doordat de Damlaan vanaf de Kapperallee werd doorgetrokken. Dit zou een verklaring geven voor het feit dat de lanen scheef op elkaar staan. In de zuidoosthoek van de aanleg een rabattenbos waar een diagonale, in driehoeksverband aangeplante eikenlaan (achttiende-eeuws) doorheen loopt, die aan de overzijde van de Damlaan verder gaat. Langs de rand van dit bos en het aansluitende weiland een achttiende-eeuwse laan van eiken en beuken.

Den Dam werd in 1998 aangewezen als rijksbeschermde buitenplaats met zeven complexonderdelen. Het landgoed, de historische tuin met parkaanleg, het koetshuis, de tuinmanswoning, de kas, de zonnewijzer en de boerderij “Bosmanshuis” met bijbehorende bakspieker (bakhuisje) maken deel uit van het aanwijzingsbesluit tot rijksmonument.

 

Toegankelijkheid:

In verband met de privacy van de bewoners zijn huis en park niet toegankelijk, maar het is wel goed zichtbaar vanaf de weg. Er lopen over het landgoed  bovendien wandel- en fietsroutes,

Website

Opening hours

Loading...

PHOTO GALLERY

recent bezichtigde buitenplaatsen

Nemo enim ipsam voluptatem quia voluptas sit aspernatur aut odit aut fugit, sed quia consequuntur magni