De historische buitenplaats Berbice is altijd particulier bewoond geweest. De naam Berbice is pas in 1822 door de toenmalige eigenaar aan de buitenplaats gegeven. De oorspronkelijke naam Allemansgeest is mogelijk afgeleid van een meent, een stuk (geest)grond dat in gemeenschappelijk (alleman) bezit werd gehouden en al in de 15de eeuw genoemd wordt in de archieven.

De basis voor de buitenplaats werd gelegd toen Allard Poelaert, een vermogend lakenkoopman uit Leiden, in 1662 de boerderij Allemansgeest (de huidige Corneliahoeve) kocht van raadspensionaris Johan de Witt en daar een gedeelte van gebruikte als zijn zogenaamde “Speeltuin”. Allard ging echter zeer voortvarend te werk, breidde zijn grondgebied verder uit, legde een vaarsloot aan naar de Vliet en bouwde mogelijk ook een huis. Dit huis stond op steenworp afstand van zijn boerderij, op de plek waar nu het huidige 18de-eeuwse hoofdhuis staat.

Een volgende invloedrijke eigenaar van de buitenplaats was Pieter de la Court van der Voort. Hij bouwde tussen 1688 en 1716 onder andere de oranjerie en de tuinmuren.

In 1803 werd de tuin in opdracht van de toenmalige eigenaar Johannes P. Pompe van Meerdervoort en onder leiding van de bekende tuinarchitect J.D. Zocher sr., aangepast tot een landschapstuin met slingerende paden en vijvers (de “eindeloze beek”) waarbij bepaalde oude elementen van de formele tuin, zoals de zichtas, fraai in het nieuwe plan zijn ingepast.

De laatste bewoonster mej. R.J.M. Begeer (1914-2009) heeft zich met hart en ziel ingezet voor het behoud van de buitenplaats. Zij was de oudste dochter van Carel J.A. Begeer, directeur van de naastgelegen zilverfabriek Van Kempen en Begeer. Na haar dood heeft mej. Begeer de buitenplaats nagelaten aan de Stichting tot Behoud van Cultuurhistorische Buitenplaatsen.

Berbice is rijksbeschermd als ‘complex historische buitenplaats’ met diverse complexonderdelen.

Foto: Mauro Smit.